آيا ايالات متحده مي‌تواند زمينه‌هاي لازم براي تأخير در پايان بخشيدن به تحريم‌ها را به‌عنوان بخشي از سياست راهبردي خود به‌مرحله اجرا درآورد؟ پاسخ به اين سؤال را مي‌توان در قالب رهيافت‌هايي دانست كه ساير كشورهاي شركت‌كننده در مذاكرات ارائه داده‌اند.
در اين فرايند، مقامات رسمي روسيه و برخي مقامات غيررسمي آمريكا صحبت از تمديد زمان نهايي مذاكرات براي نيل به توافق هسته‌اي مي‌كنند. واقعيت آن است كه هنوز بسياري از بخش‌هاي توافق هسته‌اي در وضعيت ابهام قرار دارد. اگر‌چه مقامات ايراني و آمريكايي اميدوار هستند كه مذاكرات درنهايت به نتايج مؤثر و مشخصي مي‌رسد، تمديد «وضعيت اضطراري» از سوي باراك اوباما رئيس‌جمهور آمريكا در تاريخ 13نوامبر2014 يعني 11روز قبل از مرحله نهايي مذاكرات و نيل به توافق را بايد نمادي از سياست تأخير آمريكا در پايان بخشيدن به تحريم‌هاي اقتصادي و تكنولوژيك عليه ايران دانست.
واقعيت آن است كه طي يك سال گذشته برخي مراكز اقتصادي و تجاري ايران از تحريم خارج شده اما مجدداً با تحريم ناشي از احكام قضايي دادگاه‌هاي آمريكايي و اروپايي روبه‌رو شده‌اند. در شرايطي كه باراك اوباما وضعيت اضطراري را تمديد كرده است، بعيد به‌نظر مي‌رسد كه ايالات متحده به تحريم‌ها پايان داده يا اينكه حقوق هسته‌اي ايران را در قالب حداقلي آن يعني تداوم غني‌سازي براي تأمين سوخت هسته‌اي مورد پذيرش قرار دهد.
هم‌اكنون مباحثي مطرح مي‌شود كه به‌موجب آن ايران و روسيه براي توليد سوخت هسته‌اي با يكديگر همكاري كنند. از آنجايي كه اين همكاري‌ها در خاك روسيه قرار مي‌گيرد، بنابراين به‌گونه عملي حقوق هسته‌اي ايران را براي غني‌سازي تحت‌الشعاع خود قرار مي‌دهد. روسيه تاكنون بخش قابل توجهي از سياست‌هاي آمريكا و اتحاديه اروپا در روند اعمال تحريم اقتصادي عليه ايران را مورد پذيرش قرار داده است. در چنين شرايطي، روسيه و چين به‌تنهايي قادر نخواهند بود تا روند پايان بخشيدن به تحريم‌ها را تسريع كرده و يا اينكه حقوق هسته‌اي ايران را در فضاي1+5 مورد پذيرش قرار دهند.
آمريكايي‌ها تلاش دارند تا مترسك به‌قدرت رسيدن جمهوريخواهان در قالب اكثريت مجلس سنا و نمايندگان را به‌عنوان «عامل محدودكننده» تلقي كنند. واقعيت‌هاي راهبردي بيانگر آن است كه بخش قابل‌توجهي از تحريم‌هاي يكجانبه و چندجانبه عليه ايران مربوط به دوراني بوده كه حزب دمكرات اكثريت مجلس سنا و نمايندگان را به موازات كنترل كاخ سفيد در اختيار داشته است. چنين فرايندي بيانگر آن است كه سياست لبخند كاخ سفيد و گفت‌وگوهاي دوستانه جان‌كري بخشي از ضرورت‌هاي راهبردي ايالات متحده تلقي شده و به همين دليل از انعطاف‌پذيري محدودي براي پايان دادن به تحريم‌ها در مذاكرات 28آبان1393 برخوردار است.
نظر شما